Baduhenna, een krijgshaftige godin van eigen bodem

Van veel Germaanse goden*innen zijn de namen en verhalen bewaard gebleven dankzij de Noors/IJslandse mythologie. Ook middels sprookjes, zoals het sprookje van Vrouw Holle, is er kennis over onze goden*innen bewaard gebleven. De Stam van de Vos draagt de geschiedenis en mythologie van ons eigen stukje Europa een warm hart toe dus hier komt een artikel over de godin Baduhenna.

De Slag in het Woud van Baduhenna

Om kennis te maken met Baduhenna gaan we terug in de tijd naar het jaar 28 van onze jaartelling. Dat was een tijd waarin er verschillende stammen in ons land woonden, waarvan de bekendste de Bataven, Friezen, Cananefaten en Tubanten waren. Het land ten zuiden van de Rijn was bezet door het Romeinse Rijk en dat was niet genoeg voor het Romeinse Rijk. Het Romeinse Rijk was een op expansie gericht Rijk en de Bataven en Cannanefaten waren al geabsorbeerd in het Romeinse Rijk.

Ook de Friezen kregen te maken met de Romeinen. Aanvankelijk leek dit geen probleem voor de Friezen te zijn. En volgens de Romeinse geschiedschrijver Tacitus, hadden de Friezen de Romeinen geholpen bij een veldtocht tegen de Chauken. Ook betaalden de Friezen belasting aan de Romeinen en precies hier ging het mis. Het Romeinse Rijk was een door hebzucht gedreven rijk en de Friezen moesten steeds meer belasting betalen. Het werd zelfs zo erg dat het niet meer was op te brengen. Vrouwen en kinderen werden als slaven aan de Romeinen gegeven. De Romeinen traden hard op toen de Friezen bezwaar maakten.

Nu pas werden de Friezen wakker en er volgde een gewapende opstand. Er werd een legermacht samengesteld om de Romeinen aan te vallen en de aanval vond plaats op het Romeinse fort Castellum Flevum (vermoedelijk in Velsen NH). Deze aanval werd nog maar net afgeslagen en de Romeinen zetten een veldtocht op om in de tegenaanval te gaan. De Friese krijgers trokken zich terug in een heilig woud dat aan de godin Baduhenna was gewijd en Baduhenna was de Friese krijgers blijkbaar goed gezind, want de Romeinen werden verslagen en daarbij sneuvelden 900 Romeinse soldaten. Bovendien pleegden 400 Romeinen zelfmoord, omdat ze verraad vreesden. Het Castellum Flevum werd halsoverkop verlaten en de Romeinen trokken zich terug naar het zuiden.

Een godin verdwijnt en komt weer terug

Uiteindelijk stortte het Romeinse Rijk in en de (donkere) middeleeuwen braken aan. Tijdens de middeleeuwen maakten de Germaanse volkeren kennis met de opvolger van het Romeinse Rijk, namelijk de Rooms-Katholieke Kerk. Een nieuw tijdperk van terreur en onderdrukking brak aan, het tijdperk van gedwongen bekering en het feodale stelsel brak aan.

De godin Baduhenna raakte in vergetelheid... Maar goden*innen die eeuwenlang zijn vereerd verdwijnen niet zomaar, dat hebben we in mijn artikel over de godin Nehalennia al kunnen lezen. Dit was ook het geval met Baduhenna, want de geschriften van de geschiedschrijver Tacitus werden in de 16e eeuw teruggevonden. Met deze kennis ging men op zoek naar het Woud van Baduhenna. Uiteraard werd er in het gewest Friesland gezocht maar daar vond men niets. In de Romeinse periode was het Friese woongebied groter dan vandaag de dag en kon men NoordHolland ook tot het Friese gebied rekenen. En het was in Noord Holland, bij Velsen, dat archeologen een verwoest Romeins Fort blootlegden dat volgens onderzoek in het jaar 28 verwoest was.

Niet ver hiervandaan in Velserbroek is er ook een cultusplaats, een offerplaats, blootgelegd en hoewel het niet bewezen is dat deze plaats speciaal voor Baduhenna gebruikt werd zou het heel goed mogelijk kunnen zijn dat hier aan Baduhenna werd geofferd. Ook in Heemskerk, niet ver van Velserbroek, is een offerplaats gevonden én een zogenaamde ‘Dingplaats’ (vergaderplaats).

Wie is Baduhenna?

Het eerste deel van Haar naam zien we het Germaanse woord ‘Badwa’ en dat duidt op ‘strijd’. Het tweede deel van Haar naam ‘henna’ heeft verband met ‘oorlogsbuit’. Hierdoor wordt Baduhenna als een krijgsgodin beschouwd. Is Baduhenna hierdoor vandaag de dag alleen een godin voor soldaten of is strijd meer dan alleen gewapende strijd? Het antwoord ligt in de vraag…. Baduhenna kan in de huidige tijd een bron van inspiratie zijn en daarom is het goed om Baduhenna terug in ons bewustzijn te brengen.